2024-cü ilin Kimya üzrə Nobel Mükafatı David Baker, Demis Hassabis və John Jumper-ə verildi. Bu alimlər süni intellektlə protein strukturlarının tədqiqində önəmli irəliləyişlər etdilər. Demis Hassabis və John Jumper-in komandası tərəfindən hazırlanmış AlphaFold adlanan süni intellekt modeli, amin turşusu ardıcıllıqlarını analiz edərək, proteinlərin üçölçülü strukturlarını yüksək dəqiqliklə proqnozlaşdırır. AlphaFold, biokimya sahəsindəki bu çətinlikləri sürətli və dəqiq bir şəkildə həll edərək protein strukturunu əvvəlcədən təyin etməyin mürəkkəbliyini azaltdı və dərmanların inkişafı və xəstəliklərin müalicəsində böyük potensial yaratdı.
David Baker isə Rosetta adlı bir proqram təminatı vasitəsilə yeni protein dizaynı üzərində iş apararaq, amin turşuları zəncirini spesifik bir strukturla bənzər şəkildə dizayn edə bildi. Bu, tibbi tətbiqlər üçün xüsusi funksiyalara malik yeni proteinlərin yaradılmasına imkan verir. Beləliklə, Baker-in işləri, proteinlərin təbii funksiyalarını genişləndirərək xəstəliklərin müalicəsində innovativ həllər təklif edir.
Baker, Hassabis və Jumper-in işləri birləşərək, biokimyanın ən mürəkkəb problemlərindən birini – protein strukturlarının dəqiq modelləşdirilməsini və onların funksional dizaynını – nəzərəçarpacaq dərəcədə asanlaşdırdı. Bu uğur süni intellektin biotibb və farmakologiya kimi sahələrdə necə inqilab yarada biləcəyini nümayiş etdirir və gələcəkdə yeni dərmanların hazırlanması və xəstəliklərə qarşı mübarizədə yeni imkanlar yaradır
